هپاتیت C ، علت ، پیشگیری ، علائم ، تشخیص ، درمان

معرفی   

 

هپاتیت C یک بیماری ویروسی است که از طریق تماس با خون و ترشحات بدن افراد مبتلا منتقل می شود. این بیماری در اکثر بیماران حالت مزمن پیدا کرده و تعدادی از این افراد در آینده دچار عوارض بیماری مانند سیروز یا سرطان کبد می شوند.

 

 علت 

 

 

هپاتيت C توسط ويروس هپاتيت C که در سلول‌هاي كبد زندگي كرده و سبب بيماري كبدي مي‌شود، ايجاد مي‌گردد.

 

روش انتقال و سرايت بيماري:

 

ورود خون آلوده به خون شما سبب انتقال بيماري مي‌شود.

تماس‌هاي معمولي مانند در آغوش گرفتن، بوسيدن، عطسه و سرفه كردن و يا استفاده از آب و غذاي ديگران سبب بيمار شدن نمي‌شوند.

در معتادان تزريقي كه از سوزن‌هاي تزريق مشترك استفاده مي‌كنند، بالاترين ميزان ابتلا به هپاتيت C وجود دارد.

قبلاً انتقال اين ويروس از طريق خون‌ها و اعضاي اهدايي آلوده صورت مي‌گرفت اما در حال حاضر تمام خون‌ها و اعضاي اهدا شده از نظر آلودگي با ويروس هپاتيت C آزمايش مي‌شوند.

احتمال انتقال بيماري از طريق رابطه جنسي كم است خصوصاً اگر شما تنها با يك نفر و براي مدت طولاني رابطه داشته باشید. در هر حال شما می توانید از کاندوم استفاده کنید.

در موارد نادري، هپاتيت C از طریق مادر آلوده به نوزاد منتقل ‌می شود. احتمال انتقال ويروس از مادر باردار به جنين حدود 5% مي‌باشد و در زمان زايمان منتقل مي شود و راهي براي كاهش خطر آن وجود ندارد.

شيردهي سبب انتقال ويروس نمي‌شود و در صورتي كه نوك پستان مادر زخم يا خونريزي داشته باشد، احتمال انتقال بيماري وجود دارد.

اگر با فرد مبتلا به هپاتيت C زندگي مي‌كنيد نگران نباشيد تنها وسائلي مانند تيغ اصلاح، مسواك، ناخن‌گير كه با خون تماس دارند را به صورت مشترك استفاده ننمائيد.

علي‌رغم احتمال پايين انتقال هپاتيت C ، همسر و شريك جنسي، و اعضاي خانواده بايد از نظر ابتلا به هپاتيت C آزمايش شوند و در صورت نياز تحت درمان قرار گيرند.

 

 

دوره کومون و بيماري‌زايي:

 

دوره کومون عبارت است از فاصله زماني بين ورود ويروس به بدن تا بروز علائم بيماري كه از 2 هفته تا 6 ماه متفاوت است. هر کس تست هپاتیت C او مثبت است می تواند بیماری را به دیگران منتقل کند.

 

پیشگیری 

 

 

هپاتيت C واكسن ندارد اما مي‌توان با اقداماتي از آن پيشگيري نمود.

 

از سوزن تزريق مشترك با ديگران استفاده نكنيد.

اگر در مراكز بهداشتي درماني شاغل مي‌باشيد براي تماس با خون بيماران، سوزن و وسايل برنده آلوده، حتماً از دستكش پلاستيكي استفاده نمائيد.

در صورت تمايل به تاتو كردن، درمان با طب سوزني و يا هر عملي كه توسط فرو رفتن ابزار تيز و برنده در بدن صورت مي‌گيرد، حتماً از تميز بودن آنها اطمينان داشته باشيد.

اگر آزمايش شما از نظر آلودگي به هپاتيت C مثبت است جهت جلوگيري از انتقال اين ويروس به نكات زير دقت كنيد:

 

تيغ اصلاح، مسواك و ناخن‌گير و هر وسيله‌اي كه ممكن است به خون شما آغشته شده باشد را در دسترس ديگران نگذاريد و با آب و صابون آنها را تميز نگهداريد.

زخم‌ها و خراش‌ها و تاول‌هاي پوستي خود را بپوشانید.

حتماً مراقب تامپونها، دستمال‌هاي بهداشتي و باندهايي كه با خون شما تماس دارند باشيد.

از سرنگ مشترك با ديگران استفاده ننمائيد.

از اهدا خون و اعضا به ديگران اجتناب نمائيد.

مي‌توانيد به كودك خود شير دهيد اما بايد دقت داشته باشيد كه نوك پستان‌هاي شما زخم و خراشي نداشته باشد.

 

علائم  

 

 

دو فرم هپاتيت C وجود دارد: فرم حاد و فرم مزمن. فرم حاد يعني اينكه اخيراً به هپاتيت C مبتلا شده‌ايد در حاليكه در فرم مزمن، بيش از 6 ماه از زمان ابتلا مي‌گذرد. 85% افراد مبتلا به هپاتيت C در نهايت به فرم مزمن مبتلا مي‌شوند.

 

هپاتيت C اغلب بدون علامت است و اکثر افراد 15 سال و يا بيشتر مبتلا به بیماری هستند که معمولاً بصورت اتفاقي طي انجام آزمايشات معمولي و يا اهداي خون، بيماري تشخيص داده مي‌شود. بالا بودن آنزیم های کبدی می تواند اولین علامت بیماری باشد.

 

اگر بیمار علامت دار شود علائم عبارتند از:

 

خستگي

درد مفاصل

دل درد

خارش پوست

درد عضلاني

تيره شدن ادرار

يرقان و زردي ( زرد شدن سفيدي چشم و پوست)

هپاتيت C معمولاً باعث تخريب تدریجی كبد شده و حدود 25% افراد با هپاتيت C مزمن بعد از حدود 20 سال به آسيب جدي كبد ( نارسايي كبد) يا سيروز و سرطان كبد مبتلا مي‌شوند.

 

علائم سيروز عبارتند از:

 

قرمزي كف دستان بعلت اتساع و گشاد شدن عروق كوچك

شبكه‌هاي عروقي كه منظره‌اي شبيه عنكبوت زير پوست ايجاد مي‌كنند ( مخصوصاًدر پوست قفسه سينه، شانه‌ها و صورت)

بزرگ شدن شكم

تحليل رفتن عضلات

خونريزي گوارشي بعلت اتساع وريدهاي گوارشي كه مي‌تواند خطرناك باشد.

آسيب به مغز و سيستم عصبي كه آنسفالوپاتي ناميده مي‌شود كه سبب مشكلاتي از جمله گيجي، عدم تمركز و اختلال حافظه مي‌شود.

  

کی به پزشک مراجعه کنم  

 

 

به پزشک مراجعه کنید در صورتی که:

 

در صورتی که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت C هستید.

در تماس با هپاتیت C بوده اید.

علائم هپاتیت C را دارید.

آزمایش خون شما برای هپاتیت C مثبت بوده است.

در صورتی که مبتلا به هپاتیت C هستید و دچار هر یک از علائم زیر شدید به اوژنس مراجعه کنید:

 

احساس گیجی و یا داشتن توهم

خونریزی از مقعد یا استفراغ خونی

به چه كساني مي‌توان مراجعه نمود :

 

پزشكان عمومي

متخصصين اطفال

متخصصين داخلي

متخصصين عفونی

اگر دچار عوارض هپاتيت شده‌ايد مجموعه‌اي از يك متخصص بيماري‌هاي گوارش و كبد و متخصص بيماري‌هاي عفوني مي‌توانند به شما كمك نمايند.

 

 آزمون های تشخیصی  

 

 

گرفتن شرح حال و انجام معاينه دقيق پزشك را در تشخيص هپاتيت C ياري مي‌كند و اگر به هپاتيت C مشكوك شد يك آزمايش خون جهت ارزيابي وجود آنتي‌بادي ضدويروس هپاتيت C درخواست مي‌كند.

 

كه درصورت مثبت بودن نتيجه اين آزمايش، آزمايش ديگري جهت بررسي ژنتيكي ويروس (RNA) انجام مي‌شود. كه آزمايش آنتي‌بادي، ابتلاي قبلي و آزمايش ژنتيكي فعال بودن هپاتيت C در حال حاضر و نوع ويروس هپاتيت C را نشان مي‌دهد.

 

در صورت مثبت بودن آزمايشات فوق، ممكن است پزشك بيوپسي از كبد (نمونه‌گيري از كبد)انجام دهد براي اين كه مشخص شود آيا ويروس به كبد شما آسيبي رسانده يا نه. در طي بيوپسي، از بين دنده‌ها سوزني وارد كبد كرده و نمونه تهيه مي‌كند و نمونه را زير ميكروسكوپ بررسي خواهد كرد.

 

ممكن است پزشك سي‌تي‌اسكن و MRI يا سونوگرافي نيز جهت بررسی احتمالی سرطان کبد درخواست نمايد.

 

 درمان  

 

 

هپاتيت C همیشه نیاز به درمان ندارد. درمان بستگی به نوع بیماری، نوع ویروس، میزان تخریب کبدی و وضعیت عمومی سلامت شما دارد. دارو هایی که بکار می رود گران قیمت و دارای عوارض جانبی هستند و برای همه مفید نمی باشند.

 

درمان و مراقبت در منزل:

 

روش‌هاي زير وضعیت روحی و جسمی شما را بهبود بخشد:

 

كم كردن تحرك: كاهش فعاليت‌ها و استراحت بيشتر در رفع خستگي شما كمك كننده است با كمك ديگران برنامه كاري خود را سبك‌تر و قابل انعطاف‌تر نمائيد.

ورزش: ورزش می تواند انرژی شما را افزایش داده و افسردگی را کاهش دهد. ورزش آئروبیک بسیار مناسب است. فردای روز مصرف پگ اينترفرون از ورزش هایسنگین خود داری کنید.

برنامه غذايي مرتب و مقوی: بي‌اشتهايي و حالت تهوع در هپاتيت C رخ مي‌دهد در اين صورت بايد تعداد وعده‌ها بيشتر شده و مقدار غذا در هر وعده كم شود. اگر بعدازظهرها دچار حالت تهوع مي‌شويد وعده غذايي مقوی و كاملي را صبح استفاده كنيد. رژيم غذايي مناسب عبارت است از استفاده زياد از سبزيجات و ميوه‌ها و محدود كردن قندها و چربي‌ها. اگر سيروز داريد مصرف نمك و پروتئين زياد، خوب نيست.

اجتناب از الكل و داروها: الكل و برخي داروها سبب آسيب‌ رساندن به كبد مي‌شوند اجتناب از آنها در صورت ابتلا به هپاتيت C امري ضروري است. در مورد الكل و داروهاي مورد استفاده خود با پزشك صادق باشيد و اگر تصميم به ترك اعتياد خود به اين مواد را داريد با پزشك خود مشورت كنيد. در مورد تمام داروهاي نسخه شده و حتي گياهي نيز با پزشك خود مشورت نمائيد.

كنترل خارش بدن: در صورت ابتلا به خارش بدن حتماً با پزشك خود مشورت نمائيد تا داروی مناسب برای شما تجویز شود. به دستورات درج شده روي بسته دارو عمل كرده و در صورت بروز هرگونه عارضه مصرف دارو را قطع نمائيد.

كمك گرفتن براي رفع افسردگي: افسردگي در تمام بيماري‌هاي مزمن و طولاني مدت ممكن است رخ دهد و يا افسردگي مي‌تواند يكي از عوارض داروهاي ضدويروسي استفاده شده در درمان هپاتيت C باشد. حتماً در مورد دريافت داروهاي ضدافسردگي و يا مشاوره رواني با پزشك خود مشورت نمائيد.

كسب اطلاعات در مورد بيماري: داشتن اطلاعات بيشتر در مورد هپاتيت C شما را در كنترل بيشتر بيماري كمك مي‌كند. اطلاعات بيشتر در تصميم‌گيري بهتر براي درمان و تغييرات در نحوه زندگي (چه از نظر جسمي و چه از نظر عاطفي و رواني) كمك كننده خواهد بود.

 

 

 

درمان دارویی:

 

هدف از درمان هپاتيت C محدود كردن و بازداشتن ويروس از آسيب رساندن جدي و بيشتر به كبد مي‌باشد. درمان مقدماتي هپاتيت C بستگي به اين دارد كه به فرم حاد يا مزمن آن دچار شده باشيد.

 

درمان هپاتيت C حاد و كوتاه مدت:

 

بدليل عدم اطلاع از بيماري و بدون علامت بودن آن، درمان صورت نمي‌گيرد. در صورت اطلاع درمان در پيشگيري از بيماري طولاني مدت نقش خواهد داشت. البته هنوز بر سر اين كه چه زماني درمان آغاز شود و نيز طول مدت درمان بحث وجود دارد.

 

درمان هپاتيت C مزمن و طولاني مدت:

 

اگر آزمايشات خون و بيوپسي كبد شما، مطرح كنندة بيماري مزمن باشند، اما كبدتان سالم باشد ممكن است نيازي به درمان نداشته باشيد. در حاليكه كبدتان آسيب ديده باشد نياز به درمان تركيبي داريد.

 

درمان ضدويروسي در موارد زير پيشنهاد نمي‌شود:

 

معتادان تزريقي و الكليها (مصرف كنندگان متادون مي‌توانند از اين داروها استفاده كنند)

مبتلايان به سيروز پيشرفته

ابتلا به افسردگي شديد و ديگر اختلالات رواني

حاملگي و يا تمايل به باردار شدن: در صورتيكه از داروهاي ضد ويروسي استفاده كرده‌ايد تا 6 ماه پس از قطع دارو بايد از 2 روش پيشگيري از بارداري استفاده نمائيد. (اين داروها روي جنين اثر مي‌گذارند)

ابتلا به يك بيماري خودايمني مثل لوپوس، سوريازيس، روماتوئيد آرتريت و يا بيماري‌هايي مانند ديابت، بيماري قلبي و تشنج.

داروهاي ضدويروسي در افراد 18 سال به بالا كه در خونشان ويروس وجود داشته و بيوپسي كبد نشان دهنده آسيب كبدي مي‌باشد، توصیه می شود.

 

در مورد درمان ضدويروسي در كودكان 17 – 3 ساله اطلاعات كمي وجود دارد اما متخصصان معتقدند كه كارآيي اين داروها در اطفال مانند بالغين است و درمان تركيبي با ريباويرين و اينترفرون در اطفال تائيد شده است.

 

درمانهاي دارويي ضدويروسي عبارتند از:

 

پگ اينترفرون و بقية انواع اينترفرونها كه شبيه پروتئيني در بدن هستند كه براي مبارزه با عفونت ايجاد مي‌شود.

تركيب اينترفرونها با ريباويرين كه شانس بهبودی را افزايش دهد.

تركيب پگ اينترفرون و ريباويرين موثرتر از تركيب سایر اينترفرون ها و ريباويرين مي‌باشد. مصرف پگ اينترفرون بصورت تزريق هفتگي و طريقه مصرف ريباويرين 2 قرص روزانه مي‌باشد.

 

طول مدت درمان بستگي به نوع ويروس از نظر ژنتيكي دارد و از 6 ماه تا 1 سال طول مي‌كشد. اگر پس از 3 ماه بهبودي در كبد حاصل نشود مصرف دارو قطع خواهد شد.

 

درمان تركيبي پگ اينترفرون و ريباويرين در 50 تا 80% موارد باعث درمان یا کنترل بیماری می شود.

 

گاهي اوقات درمان باعث كاهش تعداد ويروسها در خون نمی شود ولی با این حال برخي از مطالعات نشان داده كه درمان باز هم مي‌تواند از آسيب كبدي ‌ممانعت كرده و احتمال سيروز و سرطان كبد را كاهش دهد.

 

داروهاي درماني هپاتيت C گران قيمت بوده و داراي عوارضي از جمله خستگي، سردرد، تب، حالت تهوع، افسردگي، کم خونی، اختلالات تيروئيد و مشكلات ديگري مي‌شوند.

 

باید منافع درمان ضد ویروسی نسبت به مضار آن سنجیده شود. در تصميم گيري براي دريافت درمان عجله نكنيد زيرا هپاتيت C به آرامي پيشرفت مي‌كند. حتماً در اين زمينه با پزشك خود مشورت كنيد.

 

اگر تمايل به دريافت داروي ضدويروسي نداشته باشيد، پزشك شما را تحت بررسي دقيق و دوره‌اي قرار مي‌دهد و هر 5 – 4 سال يكبار از شما بيوپسي كبد به عمل مي‌آورد تا ميزان آسيب كبدي شما را كنترل نمايد.

 

درمان عدم پاسخ به دارو های ضد ویروسی:

 

گاهی اوقات با وجود ناموفق بودن اولین دوره درمان می شود دوره دیگری را امتحان کرد. این موضوع بستگی به آن دارد که چقدر خوب دوره اول را تحمل کرده باشید، چقدر درمان اولیه موثر بوده باشد، تفاوت دوز دارو با دوره اول چقدر باشد و نوع ویروس هپاتیت C چه باشد.

 

 

 

درمان جراحي:

 

در صورتيكه هپاتيت C سبب آسيب كبدي و نارسايي و از كار افتادن كبد شود، جهت افزايش طول عمر بيمار، پيوند كبد انجام مي‌شود. كه البته پيوند كبد عملي متداول و معمولی نمي‌باشد.

 

پيوند كبد عملي گران قيمت با خطر بالا بوده و پيدا كردن كبد اهدا شده نيز مشكل است. تنها افرادي كه از سلامتي كامل برخورداند ( غير از نارسايي كبد ) براي اين عمل در نظر گرفته مي‌شوند.

 

پيوند كبد براي معتادان تزريقي، الكليها، مبتلايان به افسردگي شديد و يا اختلالات رواني مناسب نيست.

 

اگر پيوند كبد دريافت كرديد تا آخر عمر بايد تحت نظر متخصص بوده و جهت جلوگيري از پس زدن پيوند نياز به مصرف داروهاي سركوب كننده ايمني داريد.

 

هپاتيت C ممكن است سبب درگير كردن كبد جديد شما نيز شود و مي‌تواند مشكل اساسي ايجاد كرده و سبب از كار افتادن كبد پيوندي شود. با اين حال اكثر بيماران پس از دريافت پيوند كبد از حال عمومي خوبي برخوردارند و مي‌توانند به زندگي طبيعي خود بازگردند.

 

 

 

درمان‌هاي ديگر:

 

برخي از بيماران در پي يافتن درمان‌هاي تكميلي و يا روش‌هاي درماني ديگر براي هپاتيت C هستند. تا اين زمان روش ديگري براي كاهش علائم و درمان این بیماری پیدا نشده است.

 

سير بيماري  

 

 

بعد از اينكه ويروس به بدن شما وارد مي‌شود ممكن است دچار هپاتيت C حاد شويد كه بيشتر افراد مبتلا به هپاتيت C حاد مشكل كبدي نداشته و بهبود مي‌يابند.

 

بيش از 85% از افرادي كه به ويروس هپاتيت C دچار شده‌اند فرم مزمن بيماري در آنها ايجاد مي‌شود.

 

هپاتيت C مزمن به مرور باعث ايجاد آسيبهاي كوچك كبدي مي‌شود كه در صورتيكه ميزان اين آسيبها زياد شود در عملكرد كبد شما تاثير خواهد داشت و حدود 25% از افراد مبتلا به هپاتيت C مزمن طي 20 سال و يا بيشتر دچار مشكلات جدي كبدي مانند سيروز و هپاتوسلولار کارسینوما مي‌شوند.

 

عوامل زیر مي‌توانند احتمال ابتلاء شما به آسيب شديد كبدي افزایش دهند:

 

میزان آسیب کبدی در زمان تشخیص بیماری

سن بالای 40 سال

مصرف الکل

مرد بودن

چاقی

دیابت

ابتلا به HIV یا سایر بیماریهای سیستم ایمنی

با وجود اين كه اغلب افراد مبتلابه هپاتيت C مزمن، در اثر این بيماري فوت نمي‌كنند، %5 – 1 از افراد مبتلا به آسيب جدي و شديد كبد ناشي از هپاتيت C جان خود را از دست مي دهند.

 

در مطالعات زيادي كه انجام شده مشخص گشته كه بطور متوسط زمان ابتلا به هپاتوسلولار کارسینوما 28 سال پس از آلوده شدن با ويروس هپاتيت C مي‌باشد. هپاتوسلولار کارسینوما 10-8 سال پس از ابتلای بيمار به سيروز، رخ مي‌دهد.

 

افراد مبتلا به هپاتيت C در صورت بروز سيروز، داشتن سن بالا، مرد بودن و بالا بودن آلفافيتوپروتئين (AFP)، استفاده از الكل و ابتلا همزمان به هپاتيت B، احتمال بيشتري دارد كه به هپاتوسلولار کارسینوما دچار شوند.

 

سيروز احتمال ابتلا به هپاتوسلولار کارسینوما را بالا مي‌برد. اما برخی ازمبتلایان به هپاتوسلولار کارسینوما، سيروز ندارند.

 

بیماریهای مرتبط 

 

 

خيلي از بیماریهای خارج از كبدي با هپاتيت C مزمن ارتباط دارند كه ربطي با شدت بيماري كبدي نداشته و وقوع آنها امري معمول نمي‌باشد.

 

كرايوگلوبولينیميا:

 

شايع‌ترين بیماری، كرايوگلوبولينیميا مي باشد. وقتي سلول‌هاي سفيد خون توسط ويروس هپاتيت C تحريك شوند آنتي‌بادي غيرطبيعي به نام كرايوگلوبولين توليد مي‌كنند كه اين آنتي‌بادي‌هاي غيرطبيعي در عروق كوچك بدن رسوب كرده و سبب ايجاد التهاب عروقي (واسكوليت) مي‌شوند و مي‌توانند اعضاي مختلف بدن از جمله پوست، مفاصل و كليه را درگير سازند.

 

این بیماری علائم متفاوتي را ايجاد مي‌كنند مانند: درد مفاصل و التهاب مفاصل، لكه های ‌ برافروخته و ارغواني رنگ خصوصاً در قسمت پاييني پاها (پورپورا)، تورم پاها به علت دفع پروتئين در ادرار و درگيري و درد عصبي (نوروپاتي).

 

پديده رينود نيز در اين بيماران ممكن است رخ دهد. رينود عبارت است از تغيير رنگ نوك انگشتان دست و پا در اثر سرما كه ابتدا سفيد، سپس ارغواني و در نهايت قرمز رنگ مي‌شود.

 

كرايو به معني سرد مي‌باشد و در آزمايشگاه كرايوگلوبولين از طريق تماس خون با سرما شناسايي مي‌شود. هم‌چنين اگر التهاب عروقي (واسكوليت) در بيوپسي و نمونه‌گيري از اعضاي بدن (مثلاً پوست يا كليه) ديده شود، تأييد كننده وجود كرايوگلوبولين مي‌باشد.

 

درمان صحيح ويروس هپاتيت C مي‌تواند سبب از بين رفتن كرايوگلوبولين شود.

 

 

 

لنفوم:

 

لنفوم (سرطان سلول‌هاي لنفاوي) سلول‌هاي B غيرهوچكيني نيز با هپاتيت C مزمن در ارتباط مي‌باشد و علت آن تحريك شدن زياد سلول‌هاي سفيد خون از نوع B، توسط ويروس هپاتيت C مي‌باشد كه سبب توليد سلول‌هاي B غيرطبيعي مي‌شود.

 

درمان موارد خفیف این بیماری با اينتروفرون گزارش شده است ولی اکثر بیماران نیاز به درمان‌هاي ضد سرطان دارند.

 

 

 

بيماري‌هاي پوست:

 

دو بيماري‌ پوستی ليكن پلان و پورفیریا کوتانئا تاردا (porphyria cutanea tarda) با هپاتيت C مزمن ارتباط دارند كه با درمان هپاتيت C (درمان با اينتروفرون) اين بيماري‌ها نيز بهبود مي‌يابند.

 

 

 

وجود اتوآنتي‌بادي:

 

در 25% از بيماران مبتلا به هپاتيت C آنتي‌بادي عليه بدن خود بيماران (اتوآنتي‌بادي) وجود دارد مانند آنتي‌بادي ضد هسته سلول، آنتي‌بادي ضد ماهيچه صاف و فاكتور روماتوئيد.

 

چگونه با هپاتیت C کنار بیاییم؟ 

 

 

زيستن با بيماري‌هاي مزمن از قبيل هپاتيت C سبب افسردگي و مشکلات عصبي مي‌شود. همچنين درمان اين بيماري‌ها خود باعث عوارض جانبي شده كه كنار آمدن با آنها نيز ساده نيست.

 

از سوي ديگر اين گونه بيماري‌ها در روابط فردي بيمار با ديگران نيز تداخل دارند. شما ممكن است به علت ترس از عكس‌العمل‌ و برخورد فاميل و آشنايان از برخورد و رويارويي با آنها پرهيز نمائيد. ولي حقيقت اين است كه در زمان بيماري، شما احتياج بيشتري به افراد براي اعتماد كردن و تكيه كردن به آنها داريد. روابط خود را با ديگران حفظ كنيد اما واقعيت‌ها را در مورد بيماري خود به آنها بگوئيد.

 

افراد خانواده، همسر و شريك جنسي و هر كسي كه خود شما صحيح مي‌دانيد بايد از بيماري شما اطلاع داشته باشند هر چند كه امكان انتقال بيماري به آنها كم باشد. بايد اين افرد آزمايش شده و در صورت نياز درمان شوند. در جريان قرار دادن ديگران، به نفع شما نيز مي‌باشد چرا كه براي درمان بيماري نياز به همكاري و درك متقابل خانواده و دوستان صميمي خود داريد. جهت تفهيم بهتر، قبل از اين كه با آنها در مورد بيماري خود صحبت كنيد، شرايط را آماده نمائيد و واقعيت‌هاي زير را در مورد هپاتيت C براي ايشان توضيح دهيد :

 

هپاتيت C بسيار آرام پيشرفت مي‌كند و ممكن است چند دهه بدون علامت باشد.

هپاتيت C قابل درمان و كنترل است و درصورت بروز علائم، درمان مي‌تواند به شما كمك كند.

هپاتيت C به راحتي سرايت نمي‌كند، احتمال ابتلاي ديگر اعضاي خانواده كم است.

داشتن اطلاعات صحيح در مورد هپاتيت C بسيار كمك كننده است.

با همسر خود صحبت كنيد. اگر چه امكان سرايت بيماري طي تماس جنسي كم است اما باز هم امكان ابتلا وجود دارد. استفاده از كاندوم همواره توصيه مي‌شود زيرا از انتقال هپاتيت C و بيماري‌هاي مقاربتي دیگر جلوگيري مي‌نمايد. اگر شما براي مدتي طولاني و تنها با يك نفر رابطه داريد احتمال انتقال بيماري خيلي كم است. همسر و شريك جنسي خود را در ابهام نگذاريد و حتماً در مورد بيماري خود با او صبحت کرده با هم به نتيجه واحدي برسيد.

 

چگونه با هپاتیت C زندگی کنیم؟ 

 

 

در صورت ابتلا به هپاتيت C به 2 نكته توجه كنيد:

 

شما سالها مي‌توانيد زندگي طبيعي داشته باشيد.

مبتلا بودن به بيماري‌هاي مزمن نياز به حمايت عاطفي ديگران دارد در غير اينصورت شما احساس تنهايي مي‌كنيد.

اغلب افراد بيمار، بيشتر به بيماري خود توجه مي‌كنند و كمتر به خود اهميت مي‌دهند. براي آسوده شدن از اين حالت احتياج به كمك مناسب چه در زمينة عاطفي و چه در زمينة پزشكي داريد.

 

اقدامات پزشكي:

 

هپاتيت C يك بيماري مزمن است و شما سالها با پزشك معالج خود در ارتباط خواهيد بود. لذا پزشكي را كه از با تجربه و حاذق بودن او اطمينان داريد و براحتي با او مسائل را در ميان مي‌گذاريد انتخاب نمائيد. پزشكي كه واقعاً بيماري و شرايط شما را درك نمايد هر بار زمان کافی به شما اختصاص دهد مي‌تواند كمك بسياري به شما كند.

 

هم چنين از منابع ( كتاب، سايتهاي اينترنتي) موثق در مورد بيماري خود و درمان آن كسب اطلاع نمائيد ( دقت كنيد كه منابع بي‌ارزش و غير علمي را انتخاب نكنيد).

 

رابطة هپاتيت C و افسردگي:

 

زيستن با هر بيماري مزمني سبب افسردگي مي‌شود. اما افسردگي در بيماران تحت درمان با پگ اينترفرون يك عامل خطرناك است. درمان هپاتيت C مي تواندسبب عوارض جانبي عاطفي رواني مانند عصبانيت، تحريك‌پذيري و يا افسردگي شود.

 

افرادي كه سابقه افسردگي دارند قبل از اينكه تحت درمان براي هپاتيت C قرار گيرند با روان پزشك حتماً مشورت نمايند. شايد لازم باشد درمان تا بهتر شدن شرايط رواني بيمار، به تعويق افتد و يا اينكه قبل از شروع درمان هپاتيت C افسردگي بيمار درمان شود. همچنين ورزش و تمرينات بدني مرتب در بهبود حال رواني و افسردگي بيماران موثر است. حتماً قبل از شروع درمان، در مورد افسردگي ناشي از دارو با همسر خود صحبت كنيد.

 

گروه درماني:

 

براي دوستان و افراد خانواده، سخت است كه مشكلات شما را درك كنند لذا ممكن است دوست داشته باشيد با بيماراني كه مانند خود شما هستند آشنا شويد. این وب سایت یک بخش مخصوص بیماران جهت ارتباط با هم دارد.

 

 کنترل 

 

 

مراقبت از سلامت خود، براي بيماران هپاتيتي بسيار مهم است. اقدامات ديگري علاوه بر تغذية مناسب، تمرينات و ورزش‌هاي مرتب، درمان دارويي و برخورداري از حمايت عاطفي خانواده، در حفظ سلامتي شما نقش دارند كه عبارتند از:

 

اجتناب از بيمار شدن: ابتلا به ديگر ويروسهاي درگير كنندة كبد مانند ويروس هپاتيت B و A براي بيماران مبتلا به هپاتيت C خطرناك است لذا واكسينه شدن عليه اين بيماريها به شما توصيه مي‌شود. همچنين ايدز سبب تضعيف سيستم ايمني شما شده و روند پيشرفت بيماري را سرعت مي‌بخشد. اگر شركاي جنسي متعددي داريد حتماً از كاندوم جهت پيشگيري از اين بيماري‌ها، استفاده نمائيد.

داشتن خواب كافي: معمولاً بيماران هپاتيتي، با اختلال در خوابيدن مواجهند. بيخوابي يكي از عوارض درمان مي‌تواند باشد و بيماران فكر مي‌كنند كه مشكل پيش پا افتاده و جزئي است. اما واقعيت اين است كه بيخوابي مي‌تواند اثر زيادي داشته و حتي برخي از علائم از جمله خستگي مفرط مي‌تواند ناشي از بيخوابي باشد. درمان خاصي براي بيخوابي ناشي از هپاتيت C وجود ندارد اما راههاي معمولي مانند حمام آب گرم، اجتناب از ورزش وپرهیز از غذا خوردن زياد قبل از خواب موثرند. همچنين با نظر پزشك خود مي‌توانيد از داروهاي خواب آور استفاده كنيد.

دقت داشتن در مورد الكل و داروهاي ديگر: كبد در متابوليسم و پاك سازي خون از برخي مواد نقش دارد و هپاتيت C مي‌تواندسبب كاهش اين عملكرد طبيعي كبد شما شود. لذا الكل، برخي داروهاي گياهي و پزشكي براي مدت طولاني‌تري در بدن باقي مي‌مانند و اثر بيشتر و شديدتري به جا مي‌گذارند برخي از مواد سبب افزايش خطر آسيب كبدي در بيماران مبتلا به هپاتيت C مي‌شوند. ضد دردها و قرص‌هاي سرماخوردگي كه داراي استامينوفن و آسپيرين مي‌باشند و نيز مقادير زياد برخي ويتامينها مثل ويتامين D و A و بسياري از گياهان دارويي مي‌توانند سبب آسيب رساندن به كبد شوند خصوصاً‌ زماني كه بيمار الكل مصرف مي‌كند. اگر هپاتيت C داريد هرگز خودسرانه داروي گياهي، ويتامين و ديگر داروها را مصرف نكنيد. اگر سيگار مي‌كشيد و يا اعتياد داريد حتماً جهت ترك آن اقدام نمائيد و به مراكز معتبر جهت ترك اعتياد مراجعه کنید.

حفظ آرامش خود: خود بيماري مزمن و نيز درمان آن مي تواند سبب عصبانيت و افسردگي شود. ورزش به همان اندازه كه از لحاظ جسمي مفيد است از لحاظ فکری وروحی نيز موثر است. استفاده از تكنيك‌هاي كسب آرامش (Relaxation) و ماساژ مي‌توانند موثر باشند افراد زيادي از اين روشها سود مي‌برند. خود را تنها نگه نداريد با ديگران رابطة اجتماعي برقرار كنيد. با دوستان خود به گردش رويد و كارهايي كه دوست داريد انجام دهيد. اجازه ندهيد ناراحتي شما در مورد بيماري خود مانع از انجام كارهاي معمولي شما شود.

مثبت انديش باشيد: بسياري از بيماران مبتلا به هپاتيت C زندگيهاي طولاني دارند و براي سالها علائم بيماري را نشان نمي‌دهند. مرتب به خود يادآوري نمائيد كه تشخيص زودرس بيماري مي‌تواند به نفع زندگي شما باشد و به اين نتيجه برسيد كه تشخيص دادن بيماري شما مي‌تواند باعث شود تا شما زندگي سالمتر و كاملتري چه از لحاظ فيزيكي و جسمي و چه از لحاظ عاطفي داشته باشيد.

http://www.rcgld.org

 

 

 

 

Advertisements

Filed under: آخـریـن مـطـالـب پـزشـکی, عـفـونـت و مـیکـروب شـنـاسـی